
Τι θα έκανες αν…;

Θεματική Ενότητα
Σχολικός Εκφοβισμός / Bullying

Ηλικιακή Ομάδα
8+

Μέγεθος ομάδας
8+

Διάρκεια
60 λεπτά

Υλικά
-
Πηγή: Compasito, Εγχειρίδιο Εκπαίδευσης στα Ανθρώπινα Δικαιώματα για Παιδιά, http://eycb.coe.int/compasito/chapter_4/4_8.asp
Κριτήρια Επιλογής: Η αναφορά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού ώστε να τεθούν συγκεκριμένα προβλήματα τα οποία ίσως λαμβάνουν χώρα σε κάθε τάξη ή σχολείο και να συζητηθούν από τους μαθητές και τον εκπαιδευτικό της τάξης. Πριν από τη δραστηριότητα αυτή η οποία παραθέτει καταστάσεις σχολικού –και όχι μόνο- εκφοβισμού, προηγείται εισαγωγική δραστηριότητα για το θέμα (βλ. παραπάνω)
Προσαρμογές: Οι πιθανές καταστάσεις εκφοβισμού που δίνονται στο Compasito είναι εννιά στον αριθμό ενώ στη δραστηριότητα αυτή περιγράφονται πέντε από αυτές. Αυτό συμβαίνει για να δοθεί περισσότερος χρόνος στα παιδιά να συζητήσουν σε βάθος την κάθε κατάσταση, να αναζητήσουν τα αίτια, να ερμηνεύσουν τη στάση και τα συναισθήματα του θύτη και του θύματος και να προτείνουν λύσεις. Επίσης, οι καταστάσεις που παρατίθενται εδώ, μπορούν να προσαρμοστούν από τον εκπαιδευτικό της τάξης σύμφωνα με τις ανάγκες των μαθητών της τάξης. Επειδή τα ζητήματα που τίθενται είναι ευαίσθητα και μπορεί τα προβλήματα στην τάξη να οξυνθούν αντί να αντιμετωπιστούν, ο εκπαιδευτικός μπορεί να αφαιρέσει ή να προσαρμόσει τις ερωτήσεις ανάλογα με το προφίλ των μαθητών του και την πραγματικότητα της τάξης ώστε να αποφευχθούν κρίσεις ανάμεσα στους μαθητές και οι απαντήσεις να δοθούν μέσα από ομαδική συζήτηση χωρίς να φωτογραφίζονται καταστάσεις.
Περιγραφή δραστηριότητας
Χωρίζουμε την τάξη στις γωνίες Α, Β, Γ και Δ. Διαβάζουμε στα παιδιά ορισμένες από τις παρακάτω καταστάσεις και δίνουμε τέσσερις εναλλακτικές απαντήσεις. Ζητάμε από τα παιδιά α σταθούν στη γωνία Α, Β, Γ ή Δ στην τάξη, ανάλογα με την απάντηση που επιλέγουν. Μετά από κάθε ερώτηση συζητάμε τις απαντήσεις που δόθηκαν από την ομάδα.
- Η μεγάλη σου αδερφή ή ο μεγάλος σου αδερφός σε χτυπά και σε βρίζει όταν δε βλέπει κανείς. Σε απειλεί ότι αν το πεις σε κάποιον θα σου κάνει χειρότερα. Τι κάνεις;
Α. Του μιλάς για το πώς αισθάνεσαι και εύχεσαι να μην το ξανακάνει.
Β. Το λες στους γονείς σου.
Γ. Προσπαθείς να του κάνεις κακό κι εσύ.
Δ. Κάτι άλλο
- Οι συμμαθητές σου στην τάξη αρχίζουν να σε κοροϊδεύουν και να σου μιλάνε άσχημα. Σου στέλνουν άσχημα μηνύματα στο κινητό σου και σε αναγκάζουν να τους δώσεις πράγματα που σου ανήκουν. Δε νιώθεις καλά με αυτά που συμβαίνουν. Τι κάνεις;
Α. Τίποτα. Άλλωστε δεν πιστεύεις ότι κάτι μπορεί να αλλάξει.
Β. Ζητάς από τους γονείς σου να αλλάξεις σχολείο χωρίς να τους πεις τι συμβαίνει.
Γ. Μιλάς στο δάσκαλο ή στη δασκάλα σου.
Δ. Κάτι άλλο.
- Μια ομάδα μεγαλύτερων παιδιών από σένα τρομάζουν τα μικρότερα παιδιά στο σχολείο. Τους παίρνουν τα πράγματα και τους απειλούν. Περιμένουν να σχολάσουν τα παιδιά και όταν τα βρουν μόνα τα περικυκλώνουν και τους παίρνουν τα λεφτά, το φαγητό ή τα παιχνίδια. Εσύ βλέπεις και ξέρεις ότι όλα αυτά συμβαίνουν. Τι κάνεις;
Α. Συζητάς με τους φίλους σου πώς μπορείτε να τους κάνετε το ίδιο.
Β. Συζητάς με τους φίλους σου και το λέτε στο δάσκαλό σας ή στο διευθυντή του σχολείου.
Γ. Λες στα μικρότερα παιδιά να κάνουν ό, τι τους λένε για να μην έχουν μπελάδες.
Δ. Κάτι άλλο.
- Ένας μαθητής στην τάξη δε μιλάει καθαρά και δυσκολεύεται στα μαθήματα. Οι φίλοι σου τον κοροϊδεύουν, δεν τον θέλουν στην παρέα και του λένε ότι δεν είναι καλός σε τίποτα. Μια μέρα είδες το παιδί να κλαίει. Τι κάνεις;
Α. Κοροϊδεύεις κι εσύ το συμμαθητή σου αφού ανήκεις κι εσύ στην ίδια παρέα.
Β. Εξηγείς στους φίλους σου ότι δε σου αρέσει αυτό που γίνεται και τους ζητάς να το σταματήσουν.
Γ. Κάνεις παρέα στο συμμαθητή σου για να μη νιώθει μόνος.
Δ. Κάτι άλλο.
- Μια ομάδα παιδιών στην τάξη διαδίδουν φήμες για σένα μέσω facebook. Τώρα πολλά παιδιά δεν παίζουν πια μαζί σου και δε σου μιλούν. Ακόμα και κάποιοι από τους καλύτερους φίλους σου έχουν αρχίσει να αμφιβάλλουν για σένα. Τι κάνεις;
Α. Κάνεις κι εσύ το ίδιο για κείνους.
Β. Προσπαθείς να εξηγήσεις σε όλους την αλήθεια.
Γ. Το λες στους γονείς και στο δάσκαλό σου.
Δ. Κάτι άλλο.
Μετά από κάθε κατάσταση και αφού τα παιδιά επιλέξουν απάντηση και σταθούν στην αντίστοιχη γωνία του χώρου συζητάμε. Εξηγούμε γιατί θα αντιδρούσαμε όπως επιλέξαμε και συζητάμε για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της κάθε αντίδρασης.

Συζήτηση και αξιολόγηση
Μετά τη δραστηριότητα συζητάμε:
- Ήταν ρεαλιστικές οι καταστάσεις που διαβάσαμε;
- Ποιες από αυτές συμβαίνουν στην τάξη, στο σχολείο, στη γειτονιά, στο σπίτι;
- Αποτελούν βία όλα τα περιστατικά παρενόχλησης; Είναι εξουσία;
- Τι προσπαθούν να αποδείξουν οι νταήδες με τη συμπεριφορά τους στους άλλους μαθητές;
- Με ποιους άλλους τρόπους μπορεί να εκφράζεται η παρενόχληση άμεσα ή και έμμεσα;
- Είναι αναπόφευκτη η παρενόχληση στο σχολείο;
- Υπάρχουν περιπτώσεις που θα όφειλαν να ενημερωθούν οι αρχές;
- Ποια είναι συνήθως τα θύματα της παρενόχλησης;
- Ποιος είναι υπεύθυνος για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
- Έχουμε βρεθεί ποτέ στη θέση του θύτη ή του θύματος;
- Έχουμε σχέση με κάποια από αυτές τις σκηνές εκφοβισμού;
- Είναι δίκαιοι οι λόγοι που εκφοβίζουμε;
- Χρειάζονται βοήθεια όσοι εκφοβίζονται? Πού μπορούν να τη βρουν;
- Πώς αλλάζουν συμπεριφορά τα άτομα που εκφοβίζουν;
- Τι μπορούν να κάνουν όσοι ξέρουν για καταστάσεις εκφοβισμού;
- Οι μεγάλοι εκφοβίζουν; Εκφοβίζονται; Με ποιους τρόπους;
Κατεβάστε το αρχείο: Τι θα έκανες αν...