Γράφουμε σε χαρτί του μέτρου τις παρακάτω φράσεις, τη μία δίπλα στην άλλη:

ΤΙ ΠΑΡΑΤΗΡΩ, ΤΙ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ, ΤΙ ΕΧΩ ΑΝΑΓΚΗ, ΤΙ ΖΗΤΑΩ

Στη συνέχεια, σε άλλο χαρτί γράφουμε τις παρακάτω δύο προτάσεις.

Η αδερφή μου είναι “βρομύλω”. Η αδερφή μου παρατάει τα βρώμικα ρούχα της όπου βρει στο δωμάτιο που μοιραζόμαστε.

Συζητάμε με τα μέλη της ομάδας εάν μία τέτοια προσέγγιση στον τρόπο που επικοινωνούμε, μπορεί να φέρει αλλαγή στη συμπεριφορά κάποιου ανθρώπου. Ποια είναι η έκβαση συνήθως όταν η επικοινωνία βασίζεται σε προσβολές και επιθέσεις ανάμεσα σε δύο πλευρές; Ποιες συμπεριφορές μας οδηγούν σε σύγκρουση; Ποιες σε επίλυση; Είναι κοινός ο τρόπος που ανταποκρινόμαστε κάθε φορά; Από τι εξαρτάται; Υπό ποιες συνθήκες και προϋποθέσεις μπορεί καθένας, καθεμιά στην ομάδα να επικοινωνεί αποτελεσματικά με κάποιον/-α;

Στη συνέχεια, ζητάμε από την ομάδα να επαναδιατυπώσει τις παραπάνω προτάσεις, ακολουθώντας το μοντέλο μη βίαιης επικοινωνίας κατά το οποίο εκφράζουμε τι παρατηρούμε, πώς αισθανόμαστε με αυτό, ποια αλλαγή έχουμε ανάγκη να συμβεί και τι ακριβώς ζητάμε από τον / τη συνομιλητή/-ριά μας.

Για παράδειγμα, ο νέος τρόπος να επικοινωνήσουμε τη θέση μας θα μπορούσε να επαναδιατυπωθεί ως εξής:

«Αφήνεις συνεχώς τα ρούχα σου όπου βρεις στο δωμάτιο. Με ενοχλεί αυτό και θυμώνω τόσο πολύ κάθε φορά που συμβαίνει. Έχω ανάγκη να ζω σε ένα καθαρό χώρο όπου με σέβονται. Σου ζητάω να μην τα παρατάς όπου να ‘ναι. Τουλάχιστον να μην το κάνεις όταν είναι βρώμικα και σίγουρα όχι πάνω στο γραφείο ή στο κρεβάτι μου.»

Στη συνέχεια, οι μαθητές/-ριες εργάζονται ατομικά και δημιουργούν τις δικές τους περιπτώσεις σύγκρουσης.

Εκφράζονται αρχικά όπως θα εκφράζονταν στην καθημερινότητά τους για το ζήτημα που τους ενοχλεί και στη συνέχεια επαναδιατυπώνουν, ακολουθώντας το μοντέλο: ΤΙ ΠΑΡΑΤΗΡΩ, ΤΙ ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ, ΤΙ ΕΧΩ ΑΝΑΓΚΗ, ΤΙ ΖΗΤΑΩ

Ενδεικτική λίστα αναγκών: αποδοχή, εκτίμηση, αγάπη, εμπιστοσύνη, σεβασμός, τρυφερότητα, συντροφικότητα, ηρεμία, πληρότητα, ασφάλεια αλλά και αέρας, νερό τροφή, καθαρό περιβάλλον, προσωπικός χώρος και χρόνος κ.ά.

Συζητάμε: Στις διαπροσωπικές μας συγκρούσεις, ποιον από τους δύο τρόπους είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουμε; Για ποιους λόγους και με ποια κριτήρια αντιδρούμε κάθε φορά; Ποια είναι τα αποτελέσματα που μπορούμε να περιμένουμε σε κάθε περίπτωση; Φαίνεται πιθανό να αναπτύξουμε όλοι/-ες τρόπους επικοινωνίας που δεν περιλαμβάνουν προσβολές, επιθέσεις κλπ.; Από τι εξαρτάται; Θα μπορούσαμε, θα θέλαμε να δοκιμάσουμε έναν τέτοιον τρόπο διαχείρισης συγκρούσεων στη δική μας ομάδα;

Εξηγούμε στην ομάδα ότι μπορεί ένας τέτοιος τρόπος να μας φαίνεται παράξενος αρχικά, αφού δεν έχουμε συνηθίσει να επικοινωνούμε έτσι, παρόλα αυτά μπορεί να βοηθήσει αρχικά εμάς τους ίδιους να συνειδητοποιήσουμε τι μας ενοχλεί και μπορεί να μας φέρει σε σύγκρουση, να ορίσουμε τα συναισθήματά και τις ανάγκες μας συγκεκριμένα αλλά και να προτείνουμε μία λύση στο ζήτημα που μας απασχολεί, πράγμα απίθανο να συμβεί όταν επιλέγουμε για την επικοινωνία μας επιθετικούς τρόπους.

Σταδιακά, και αν όλα τα μέλη της ομάδας εκπαιδευτούν σε έναν τέτοιον τρόπο, η επικοινωνία μπορεί να γίνει θετική και αποτελεσματική, ακόμα και όταν διαφωνούμε. Παράλληλα, εάν αντιληφθούμε τα δικαιώματα και τα καθήκοντά μας, μπορούμε να διαμορφώσουμε την τάξη, αλλά και ευρύτερα το σχολείο, τη γειτονιά, την πόλη μας σε έναν τόπο ειρηνικό και φιλικό προς κάθε άνθρωπο.